Belirsiz Durumlarda Ne Demeli
Farklı Belirsizlik Dereceleri
Japonlar kesin olarak emin olmadıkları hususlarda bağlayıcı şeyler söylemeyi sevmezler.
Bundan dolayı örneğin 「~と」 (Bence, ...) ifade biçimi çok yaygın. Belirsiz durumların anlatımı için başka yollar da var, bu konuda bunlardan bahsedeceğiz. Konu içinde en belirsizinden, (görece) en kesinine doğru ileriyoruz.
「かもしれない」
「かもしれない」 "belki", "-mış olabilir" demek için kullanılır ve 「」
sözcüğüne göre daha fazla belirsizlik taşır. Cümlecik sonuna eklenir. Adlar ve nalı sıfatların sonunda 「だ」 olmaz. Kanci yazımı
「かも知れない」 dir, rulu eylem işlevinde olduğundan masu çekimi 「かもしれません」 olur. Teklifsiz konuşmalarda
「かも」 diye kısaltılabilir. Bir de erkeksi bir ifade biçimi var, 「かもしれん」 diye.
Özet
- Yan cümleye doğrudan 「かもしれない」 ya da 「かも知れない」 eklenir.
例) をかもしれない
例) はかもしれない
例) はかもしれない
- Nalı sıfat ve adlara eklenen bildirim 「だ」 sı kaldırılır (varsa), sonra bunlara 「かもしれない」 eklenir.
例) だかもしれない → かもしれない
例) だかもしれない → かもしれない
- Teklifsiz konuşmalarda 「かも」 diye kısaltılabilir.
例) かもしれない → かも
Örnekler
(1) スミスさんはにかもしれません。- Smith Bey kafeteryaya gitmiş olabilir.
(2) ではにかもしれないね。 - Yağmur yüzünden kaşılaşma iptal edilebilir, düşünsene.
(3) はかも!- Bu filmi daha önce bir defa seyretmiş olabilirim.
(4) がかもしれない。- O taraftaki Yoyogi parkı galiba.
(5) かもしれんぞ。- Belki de artık kaçamazsın.
「でしょう」
「でしょう」 aşağı yukarı 「」 sözcüğü kadar kesinlik belirtir.
Cümlenin sonunda yer alır. Başka çekimi yok, ancak 「~ですか」 yerine de 「~でしょうか」 şeklinde kullanıldığı olur.
Bu kullanımda soru daha nazik olur ve net bir cevap beklentisi olmaz.
Örnekler
(1) もでしょう。- Belki yarın da yağmur yağar.
(2) は、さんでしょうか。- Sen öğrencisin galiba?
(3) へんでしょうか?- Buradan nereye gidiyor acaba?
Çok çok nazik bir söylem de 「~ます」 çekimine 「~でしょうか」 sözcüklerini eklenmesiyle elde edilir:
(4) でしょうか。- Biraz istirahat etmeme müsaade eder misiniz, acaba?
「でしょう」 ile 「だろう」
「でしょう」 nun teklifsiz biçimi de 「でしょう」 şeklinde yazılır. Ancak nezaket belirten cümlelerde sondaki ünlü
uzun sesletilirken, teklifsiz cümlelerde 「でしょ」 şeklinde kısa sesletilir. Bir de, genelde, bu tür teklifsiz
ifadelerde, "Sana dememiş miydim" türünden bir ima vardır.
Örnekler
(1) あっ!!- Ah! Geç kalacağız galiba!
(2) だから、がってでしょう!- Bu yüzden sana zaman kalmadığını söyledim ya!
(3) にんでしょ。- Şimdi yemeğe gidiyorsun galiba.
(4) だったら?- Ne olmuş yani?
(5) 、でしょう。- Temizlik yapmama yardım edersin, değil mi?
(6) え?なの?- Ne? Öyle mi?
「だろう」 ile 「でしょう」 nun anlamları esasen aynı, yalnız 「だろう」 ifadesini daha çok erkekler tercih eder.
(A) アリスはだ?- Alice nerede?
(B) だろう。- Uyumuştur bile.
(A) にんだろう。- Artık evine dönüyorsun galiba?
(B) よ。- Evet.