Bu çalışma Creative Commons lisansına tabi olarak yayımlanmaktadır.
Telif Hakkı © 2003-2005 Tae Kim (taekim.japanese AT gmail.com)
Türkçesi: Caner Arda (
)
| ← Önceki (İstekte Bulunma) | | İçindekiler | | Sonraki (4. Bölümün Toparlanması) → |
| Rakamla | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| 漢字 | 一 | 二 | 三 | 四 | 五 | 六 | 七 | 八 | 九 | 十 |
| ひらがな | いち | に | さん | し／よん | ご | ろく | しち／なな | はち | きゅう | じゅう |
Çizelgede görüldüğü gibi "dört" hem 「し」 hem de 「よん」 olarak, "yedi" ise hem 「しち」 hem de 「なな」 olarak ifade edilebilir. Ona kadar olan sayılarda bunların her iki şekli kullanılabilir, ancak ondan büyük sayılarda genellikle 4 ve 7 rakamı 「よん」 ve 「なな」 olarak okunur.
Japonca'da onun katları "iki on", "üç on", "dört on" şeklinde ifade edilir. Sadece birden ona kadar olan sayıları kullanarak 1'den 99'a kadar saymak mümkün. Onun katları için Türkçe'deki gibi "yirmi", "otuz", "kırk" gibi ayrı adlar Japonca'da yoktur.
（１） 三十一 （さんじゅういち） = 31
（２） 五十四 （ごじゅうよん）= 54
（３） 七十七 （ななじゅうなな）= 77
（４） 二十 （にじゅう） = 20
Japonca'da sayılar ya Kanci ya da Arap rakamlarıyla yazılır. Hiragana okunuşları kullanılmaz çünkü çözmesi ve okuması zordur.
| Rakamla | 100 | 1,000 | 10,000 | 10^8 | 10^12 |
| 漢字 | 百 | 千 | 万 | 億 | 兆 |
| ひらがな | ひゃく | せん | まん | おく | ちょう |
Japonca'da yüz 百 , bin 千 olarak yazılır. Daha büyük sayı birimleri ise önlerinde birle beraber yazılır. Onbin 一万 , yüzmilyon 一億, birtrilyon da 一兆 olarak yazılır.
Verdigimiz bilgilerle artık rahatlıkla 9,999,999,999,999,999 (9,999兆) a kadar sayabilirsiniz. Ancak bazı sayı büyüklük birimlerinin yan yana telaffuzu zor olduğundan sayı adları bazen değişikliğe uğramakta. Örneğin 「いちちょう」 、「ろくひゃく」 ve「さんせん」 sayılarını ele alalım. Bunlarda benzer ünsüzler yan yana gelmiş ve telaffuzu zorlaştırmıştır. Japonca bunları söyleniş kolaylığı elde etmek için 「いっちょう」、 「ろっぴゃく」 ve 「さんぜん」 olarak değiştirir. Tabi bir taraftan kolaylık gözüyle bakılan dili yeni öğrenenler için ek bir zorluktur; bu değişiklikle ezberlenmesi gereken sözcük miktarı artar. Aşağıda ses değişimlerinin çizelgesi verilmiştir.
| Rakamla | 漢字 | ひらがな |
| 600 | 六百 | ろっぴゃく |
| 800 | 八百 | はっぴゃく |
| 3000 | 三千 | さんぜん |
| 8000 | 八千 | はっせん |
| 10^12 | 一兆 | いっちょう |
（１） 四万三千七十六 （よんまんさんぜんななじゅうろく） = 43,076
（２） 七億六百二十四万九千二百二十二 （ななおくろっぴゃくにじゅうよんまんきゅうせんにひゃくにじゅうに） = 706,249,222
（２） 五百兆二万一 （ごひゃくちょうにまんいち） = 500,000,000,020,001
Kanci yazımları çözmesi zor hale geldiğinden büyükçe sayılar Arap rakamlarıyla yazılır.
Japonca'da daha da büyük sayılar için de adlar bulunmakta. Ne var ki 「億」 ve 「兆」 kancilerini çok nadir kullanacaksınız.
Negatif sayılar da başa 「マイナス」 eklendikten sonra aynı pozitif sayılar gibi okunur:
（１） マイナス二十九 = -29
Japonca'da ay adları Türkçe'dekilere göre kolay çünkü aylar sayıyla adlandırılır; 1. ay, 2. ay, 3. ay gibi. Bunun için ayın sayısına 「月」 (がつ olarak okunur) sayacı eklenir . Yalnız Nisan, Temmuz ve Eylül aylarına dikkat etmek lazım. Bunlar sırasıyla ４月 (しがつ), ７月 (しちがつ) ve ９月 (くがつ) ile ifade edilir.
Geldik en zor kısım olan ayın günlerinin ifadesi kısmına. Japonca'da "ayın birinci günü" kavramını ついたち sözcüğü karşılar; 「一日」 diye yazılır. Bu, aynı şekilde yazılan fakat いちにち diye okunan "bir gün" sözcüğünden farklı bir adlandırma. Arada belirgin anlam farkı olduğundan dikat etmekte fayda var. Ayın diğer günleri de aynı şekilde dile getirilir, yani günün sayısına 「日」soneki eklenir. Örneğin ayın 26sı 26日 diye yazılır ve にじゅうろくにち diye okunur. Ayın ilk on günü yanında ayın 14ü, 19u, 20si ve 29u için ise ayrı adlandırmalar vardır, bunların ayrıca ezberlenmesi lazım. Belirtmek gerekirse, istisna oluşturan günlerin Kanci simgeleri aynı olup sadece okunuşları farklılık gösterir.
| Türkçesi | ayın 1i | ayın 2si | ayın 3ü | ayın 4ü | ayın 5i | ayın 6sı | ayın 7si | ayın 8i | ayın 9u | ayın 10u | ayın 14ü | ayın 19u | ayın 20si | ayın 24ü | ayın 29u |
| 漢 字 |
一 日 |
二 日 |
三 日 |
四 日 |
五 日 |
六 日 |
七 日 |
八 日 |
九 日 |
十 日 |
十 四 日 |
十 九 日 |
二 十 日 |
二 十 四 日 |
二 十 九 日 |
| ひ ら が な |
つ い た ち |
ふ つ か |
み っ か |
よ っ か |
い つ か |
む い か |
な の か |
よ う か |
こ こ の か |
と お か |
じ ゅ う よ っ か |
じ ゅ う く に ち |
は つ か |
に じ ゅ う よ っ か |
に じ ゅ う く に ち |
Japonca'da tarihlerin resmi yazımı YYYY年AA月GG日 şeklindedir. Örneğin kılavuzun yazarı bu satırları yazdığında takvim 2003年12月2日 tarihini gösteriyordu.
| Rakamla | 4:00 | 7:00 | 9:00 |
| 漢字 | 四時 | 七時 | 九時 |
| ひらがな | よじ | しちじ | くじ |
Dakikalar 「分」 soneki ile belirtilir. Örneğin 24 dk'ya 「にじゅうよんぷん」 （二十四分）, 30 dk'ya da 「さんじゅっぷん」 （三十分） denir. Dakikaları adlandırmadaki özel durumlar ise söyledir:
| Rakamla | 1 dk | 3 dk | 4 dk | 6 dk | 8 dk | 10 dk |
| 漢字 | 一分 | 三分 | 四分 | 六分 | 八分 | 十分 |
| ひらがな | いっぷん | さんぷん | よんぷん | ろっぷん | はっぷん | じゅっぷん |
Saniye soneki 「秒」 dur. Saniyeleri adlandırmada özel bir durum.
Birkaç örnek:
（１） 1時24分（いちじ・にじゅうよんぷん） - 1:24
（２） 午後4時10分 （ごご・よじ・じゅっぷん） - 16:10
（３） 午前9時16分 （ごぜん・くじ・じゅうろっぷん） - 9:16
（４） 13時16分 （じゅうさんじ・じゅうろっぷん） - 13:16
（５） 2時18分13秒 （にじ・じゅうはっぷん・じゅうさんびょう） - 2:18:13
（１） 二時間四十分 （にじかん・よんじゅっぷん） - 2 saat 40 dakika
（２） 二十日間 （はつかかん） - 20 gün
（３） 十五日間 （じゅうごにちかん） - 15 gün
（４） 二年間 （にねんかん） - 2 yıl
（５） 三週間 （さんしゅうかん） - 3 hafta
（６） 一日 （いちにち） - 1 gün
Yukarıda da belirtmiştik, yazımları aynı olmasına (一日) rağmen süre olarak bir gün (いちにち) sıra olarak birinci günden (ついたち) farklı adlandırılır.
Burada dikkat etmemiz gereken iki özel adlandırma var: 「一週間」 （いっしゅうかん） ve 「八週間」 （はっしゅうかん）.
Süreyi ay cinsinden ifade etmek içinse sayıya 「か」 ve 「月」 (ikisi birlikte かげつ diye okunur) eklenir. Yazımda nedense 「か」 hiraganası yerine 「ヶ」 küçük katakanası kullanılır. Şu ses değişimlerine dikkat:
| Türkçe | 1 ay | 6 ay | 10 ay |
| 漢字 | 一ヶ月 | 六ヶ月 | 十ヶ月 |
| ひらがな | いっかげつ | ろっかげつ | じゅっかげつ |
On aydan uzun sürelere birkaç örnek:
（１） 十一ヶ月 （じゅういっかげつ） - onbir ay
（２） 二十ヶ月 （にじゅっかげつ） - yirmi ay
（３） 三十三ヶ月 （さんじゅうさんかげつ） - otuzüç ay
| 日本語 | Kullanım Yeri |
| 人 | İnsan sayısını belirtme |
| 本 | Şişe ve yemek çubuğu gibi uzun, silindrik nesneleri saymada |
| 枚 | Kağıt ve gömlek gibi ince nesneleri saymada |
| 冊 | Kitap gibi ciltli nesneleri saymada |
| 匹 | Kedi ve köpek gibi küçük hayvanları saymada |
| 歳 | İnsan ve canlıların yaşını belirtmede |
| 個 | Küçük (genellikle yuvarlak) nesneleri saymada |
| 回 | "Defa" sayacı; tekrar sayısını belirtmede |
| つ | Sayacı bulunmayan nesneleri saymada |
| 人 | 本 | 枚 | 冊 | 匹 | 歳 | 個 | 回 | つ | |
| 1 | ひとり | いっぽん | いちまい | いっさつ | いっぴき | いっさい | いっこ | いっかい | ひとつ |
| 2 | ふたり | にほん | にまい | にさつ | にひき | にさい | にこ | にかい | ふたつ |
| 3 | さんにん | さんぼん | さんまい | さんさつ | さんびき | さんさい | さんこ | さんかい | みっつ |
| 4 | よにん | よんほん | よんまい | よんさつ | よんひき | よんさい | よんこ | よんかい | よっつ |
| 5 | ごにん | ごほん | ごまい | ごさつ | ごひき | ごさい | ごこ | ごかい | いつつ |
| 6 | ろくにん | ろっぽん | ろくまい | ろくさつ | ろっぴき | ろっさい | ろっこ | ろっかい | むっつ |
| 7 | しちにん | ななほん | ななまい | ななさつ | ななひき | ななさい | ななこ | ななかい | ななつ |
| 8 | はちにん | はちほん | はちまい | はっさつ | はっぴき | はっさい | はっこ | はちかい | やっつ |
| 9 | きゅうにん | きゅうほん | きゅうまい | きゅうさつ | きゅうひき | きゅうさい | きゅうこ | きゅうかい | ここのつ |
| 10 | じゅうにん | じゅっぽん | じゅうまい | じゅっさつ | じゅっぴき | じゅっさい | じゅっこ | じゅっかい | とお |
Değişen sesler yukarıda açık renkle vurgulanmıştır. Bir şeyi 0'ıncı diye saymadığımız için saymaya 1'den başlanır.
Çizelgede sayma sayılarının Hiragana ile okunuşları verildi ancak unutmayın ki sayma sayıları (十 dışında) Kanci+sayaç veya Arap rakamları+sayaç şeklinde yazılır.
Ondan yukarısı onun katları+yukarıdaki çizelgedeki sayılar şeklinde sayılır. Yalnız 「一人」 ve
「二人」 bildiğimiz 「いち」 ve 「に」 halini alır. Yani 「一人」
「ひとり」 iken 「11人」
「じゅういちにん」 olur.
Bundan başka 「～つ」 genel sayacı da sadece ona kadar olan sayıdaki nesneler için kullanılır. Bunun ötesinde sayaç eklenmeden sadece
sayma sayıları kullanılır.
Not: Daha karmaşık kancisini yazmaya üşenenler yaş sayacını 「才」 olarak yazar. Ayrıca 20 yaş 「にじゅっさい」 olarak değil de çoğunlukla 「はたち」 olarak okunur.
Telif Hakkı © 2003-2005 Tae Kim (taekim.japanese AT gmail.com)
Türkçesi: Caner Arda ()