Çeşitli
Sayfa Özeti
Nihayet Japonca'nın kurallarını ele aldığımız kılavuzumuzun son sayfasına geldik.
Umarız ki verdiğimiz bilgiler size Japonca öğrenme serüveninizde faydalı olmuştur.
Bu son sayfada diğer konulara dahil edemedigimiz son üç kuralı anlatıyoruz.
Beklenenin Aksine: 「思いきや」
Olayların düşünülenden farklı çıkması durumunda, şaşırdığımızı anlatmak için kullanılan bir kural.
Düşüncelerin anlatımındaki gibi düşünceyi belirten cümleciğe 「と」 ve onun arkasına 「思いきや」 eklenir.
Zaman çekimi yapılmadığı halde eylemin geçmiş zamanda olduğu ima edilmektedir.
Özet
- Beklenen fakat gerçekleşmeyen olayı belirten cümleciğe 「と思いきや」 eklenir.
例) ある → あると思いきや
Örnekler
(1) 昼間だから絶対込んでいると思いきや、一人もいなかった。
- Öğle olduğundan mutlaka kalabalıktır diye düşünürken, [ne ilginçtir] tek bir kişi bile yoktu.
(2) このレストランは安いと思いきや、会計は5千円以上だった!
- Bu restoran ucuzdur diye düşünürken, [işe bak ki] 5.000 Yen'den fazla hesap geldi!
O Esnada: 「~がてら」
Teklifli (resmî) anlatıma giren bu kural nadiren kullanılır. İki eylemin aynı zamanda yapıldığını ifade eder.
「ながら」 dan farkı, A eylemi yapılırken B eylemini yapmak için biraz
zaman ayrıldığı anlamını vermesidir. Hatırlayalım, 「ながら」 tamamıyla eşzamanlı yapılan eylemler için
kullanılıyordu.
Kuralı ilginç kılan yanı 「~がてら」 nın adlara da eklenebilmesidir. 「~がてら」 bir ada eklendiği zaman
「する」 yardımcı eylemi ima edilmektedir. Örneğin 「散歩がてら」 , yani "yürüyüş yaparken". 「~がてら」 ayrıca eylem
gövdelerine eklenerek kullanılır, aşağıdaki ikinci örneğe bakınız. Gözden kaçırmamamız gereken
nokta 「~がてら」 nın eklendiği sözcük ana eylem olup, ikinci gelen eylemin zaman ayırıp da yapılan işi belirtmesi.
Özet
- Esas eylemi belirten ada veya eylem gövdesine 「がてら」 eklenir. Sözcük ad ise, 「する」 eklemek gereksiz (ima edilmiştir).
例) 散歩 → 散歩がてら
例) 作る → 作り → 作りがてら
Örnekler
(1) 散歩がてら、タバコを買いに行きました。
- Yürüş yaparken, sigara almaya da giderdim.
(2) 博物館を見がてらに、お土産を買うつもりです。
- Müzeyi gezerken hatıralık eşya almayı düşünüyorum.
Kötü Bir Netice: 「~あげく(挙句)」
Bu kural bir miktar gayretin sarfedilmesiyle meydana gelen, genellikle olumsuz yanı bulunan
olayları anlatmak için kullanılır. Adlarla da eylemlerde de kullanmak mümkün. Adların 「の」 eklenmiş halleriyle,
eylemlerin ise geçmiş zaman çekimleriyle birlikte kullanılır. 「あげく」 nun eklendiği sözcük yapılan uğraşı belirtir, onu takip eden eylem ise (olumsuz) sonucu.
Özet
- Baştaki olayı anlatan eyleme ya da 「の」 eklenmiş ada 「あげく」 eklenir.
例) けんか → けんかのあげく
例) 考えた → 考えたあげく
Örnekler
(1) 事情を2時間かけて説明をしたあげく、納得してもらえなかった。
- Vaziyeti 2 saat boyunca anlatmamın sonucunda, [bütün çabama rağmen] anlayış göstermediler.
(2) 先生と相談のあげく、退学することにした。
- Hocama danıştığımın sonucunda okulu bırakmaya karar verdim.