No bo tak!
Wyrażanie istnienia za pomocą 「だ」
Jednym z bardziej zaskakujących zagadnień języka japońskiego jest fakt, iż nie znajdziemy w nim czasownika, który wyrażałby istnienie jak czasownik “być” w języku polskim. W zamian za to fakt, że coś istnieje, wyrażany jest poprzez dodanie znaku hiragany 「だ」 po rzeczownikach i na-przymiotnikach (o tych później). Przekonamy się jak to wygląda w praktyce, kiedy przyjrzymy się bliżej czasownikom i rzeczownikom.
Wyrażanie istnienia za pomocą 「だ」
- 「だ」 dodajemy na koniec rzeczowników i na-przymiotników
- (1) 。 - ryba.
- (2) だ。 - ryba jest.
Nic prostszego. Jednakże...
Istnienie można również wyrażać bez użycia 「だ」! |
Jak widać w punkcie (1), 魚 oznacza po prostu „rybę” i nic poza tym. Jednakże, już w kolejnym rozdziale zobaczymy, że poprzez odpowiedniej partykuły możemy również wyrazić, że coś „jest rybą”. W tej chwili prawdopodobnie zastanawiacie się po co w takim razie jest 「だ」 skoro możemy powiedzieć, że coś istnieje beż jego użycia. Główną różnica polega na tym, iż dodanie 「だ」 w twierdzeniu nadaje mu charakter emfatyczny. Dlatego też częściej można usłyszeć mężczyzn stosujących tę właśnie formę na końcu zdania. Z tego samego powodu 「だ」 nie może być stosowane w pytaniach, gdyż brzmiałoby to wtedy jakbyśmy coś twierdzili i pytali o to jednocześnie (wyjątek stanowi 「だ」 w formach pytających jak 「だ」 o czym będzie mowa w późniejszych częściach)
「だ」 używane jest również w wielu konstrukcjach gramatycznych, gdzie istnienie czegoś musi być wyraźnie zaznaczone. Istnieją również przypadki kiedy 「だ」 nie należy stosować. Wszystko wygląda na skomplikowane jednak z czasem sami nauczycie się kiedy i gdzie stosować 「だ」 .
Negacja stanu bycia
W języku japońskim zarówno przeczenia jak i czas przeszły wyrażane są na drodze odmiany. Odpowiednio odmienione czasowniki lub przymiotniki mogą wyrazić, że coś nie [X] jest lub, że coś było [X]. W jednej z kolejnych lekcji przyjrzymy się tworzeniu zdań twierdzących stawiając「だ」 na końcu zdania.
By zanegować stan bycia wystarczy dodać 「じゃない」 po czasowniku lub na-przymiotniku.
Negacja stanu bycia
- Negacja istnienia wyrażana jest poprzez dodanie 「じゃない」 na końcu rzeczownika lub na-przymiotnika
(例) → じゃない (przyjaciel nie jest)
Przykłady
(1) じゃない。- Nie jest rybą.
(2) じゃない。- Nie jest uczniem.
(3) じゃない。- Nie jest cicho.
"Bycie" w czasie przeszłym
By wyrazić, że coś było należy dodać 「だった」 do rzeczownika lub na-przymiotnika..
By zanegować istnienie w przeszłości (nie był) wystarczy odciąć 「い」 od formy przeczącej czasu teraźniejszego 「じゃない」 i dodać 「かった」.
"Bycie" w czasie przeszłm
- Istnienie w czasie przeszłym: Dodajemy 「だった」 do rzeczownika lub na-przymiotnika
(例) → だった (przyjaciel był)
- Istnienia w czasie przeszłym-przeczenie: Od formy przeczącej rzeczownika lub na-przymiotnika odcinamy 「い」 i dodajemy 「かった」
(例) → じゃない
→ じゃなかった (przyjaciel nie był)
(1) だった。- Ryba była.
(2) じゃなかった。- Uczeń nie był.
(3) じゃなかった。- Nie było cicho.
Podsumowanie
Poznaliśmy jak wyrażać istnienie w czterech formach. W kolejnym dziale przyjrzymy się zastosowaniu partykuł, które pomogą nam nadać rzeczownikom odpowiednie role w zdanie. Poniżej znajduje się tabela różnych form wyrażających istnienie, które poznaliśmy w tym rozdziale.
Istnienie-podsumowanie
| Twierdzenie | Przeczenie |
Nie przeszły | (だ) | Ryba jest | じゃない | Ryba nie jest |
Przeszły | だった | Ryba była | じゃなかった | Ryba nie była |
This page has last been revised on 2005/4/7
Removed reference to 「か question marker」 and changed formatting. (2005/4/7)