İlgeçler I

← Önceki (Oluşu İfade Etme) | İçindekiler | Sonraki (Sıfatlar) →
Alıştırmalar



İlgeçlere Dair

Japonca ilgeçler genellikle tek heceden oluşan soneklerdir ve ad, eylem veya sıfat türünden sözcükle eklenirler. Bu sözcüklerle cümledeki diğer sözcükler arasında bir alaka kurmaya yararlar. İlgeçlerin yerinde kullanımı önemlidir çünkü cümlenin anlamını zıt yönde değiştirebilirler. Burada üç ilgece örnek veriyoruz.

「は」

「は」 ilgeci cümlede bir konudan bahis açmaya yarar. 「は」 hiraganası normalde /ha/ olarak okunmasına rağmen, bu özel kullanımda /va/ şeklinde okunur.

1. Örnek

ボブ: アリス学生?- Alice [sen] öğrenci mi[sin]?
アリス: うん学生。- Evet öğrenci[yim].

Burada Bob Alice'ten bahis açıp öğrenci olup olmadığını soruyor.

2. Örnek

ボブ) ジム明日?- Jim yarın mı?
アリス) 明日じゃない。- Yarın değil.

Konuşmanın bağlamını bilmediğimiz için kesin bir anlam çıkaramayız. Ancak Jim'in yapması muhtemel birşeyden bahsediliyor. Örneğin Jim'in yarın sınavı olabilir.

3. Örnek

アリス) 今日試験だ。- Bugün sınav [günü].
ボブ) ジムは? - Ya Jim?
アリス) ジムは明日。 - Jim[inki] yarın.

「は」 ilgecinin işaret edebileceği şeyler çeşitlidir. Bir sözcüğe, ya da daha evvel bahsi geçmiş bir olaya işaret ediyor olabilir. Örneğin üçüncü örnekte aslında bahis Jim'in sınavı hakkındadır, ama sınav sözcüğü cümlede yer almaz bile.

「も」

De/dahi anlamını kullanılan bir ilgeçtir. Örneklerle açıklayalım.

1. Örnek

ボブ: アリスは学生?- Alice [sen] öğrenci mi[sin]?
アリス: うん、トム学生。- Evet [öğrenciyim], Tom da öğrencidir.

İki yargının çelişmemesine dikkat edin. "Öğrenciyim, Tom da öğrenci değil." cümlesi anlamsız olur. Bunun yerine bir sonraki örnekte görüldügü gibi Alice 「は」 ilgecini kullanarak de/dahi anlamını katmadan durumu anlatabilir.

2. Örnek

ボブ: アリスは学生?- Alice [sen] öğrenci mi[sin]?
アリス: うん、でもトム学生じゃない。- Evet, ama Tom öğrenci değil.

3. Örnek

Bu da başka bir seçenek.
ボブ: アリスは学生?- Alice [sen] öğrenci mi[sin]?
アリス: ううん、トム学生じゃない。- Hayır, Tom da değil.

Peki neden Bob Alice'le ilgili bir soru sorarken Alice birdenbire Tom'dan söz açmaktadır? Belki Tom onun hemen yanındadır ve Alice onu da konuşmaya dahil etmek istiyor.

「が」

Cümlede eylemin faili belirtilmek veya vurgulanmak isteniyorsa, ya da cümlenin öznesi belirtilecekse 「が」 ilgeci kullanılır.

1. Örnek

ボブ: 学生?- Kim öğrenci?
アリス: ジム学生。- Jim öğrenci.

Bob kişilerin arasından kimin öğrenci olduğunu tespit etmek istiyor. Alice bunun Jim olduğunu belirtiyor. 「が」 ile 「は」 arasındaki farkı ise bir örnekle açıklamaya çalışalım.

2. Örnek

(1) 学生? - Kim öğrenci?
(2) 学生?- Öğrenci kim?

(1)kimin öğrenci olduğunu tespit etmeye yönelik bir soru iken (2) de öğrencinin ne olduğuna dair genel bir bahis açılıyor.

「は」 ve 「が」 ilgeçleri Türkçe kelime karşılıkları olmadığı için aralarındaki farkı ancak sözdizimi kullanarak veya başka şekillerde gösterebiliriz. Mesela 「学生」 "Ben öğrenciyim", 「学生」 ise "Öğrenci benim" olarak çevirilir.

← Önceki (Oluşu İfade Etme) İçindekiler Sonraki (Sıfatlar) →
Alıştırmalar