Oluşu İfade Etme

← Önceki (Başlangıç Düzeyi Dilbilgisi) \|	İçindekiler	\| Sonraki (İlgeçlere Giriş) →
	Alıştırmalar

Bu Sayfada

「だ」 Kullanarak Bir Şeyi Bildirme

Japonca'da bildirimler adlara veya nalı sıfatlara Hiragana 「だ」 karakteri eklenerek yapılır. İlerleyen konularda adlar ve sıfatlar işlenmektedir; anlatılmak isteneni sırası gelince daha iyi kavrayacaksınız.

「だ」 Kullanarak bildirim yapma

Ada veya nalı sıfata 「だ」 ekleyin
（１）　魚。 - Balık.
（２）　魚だ。 - Balıktır.

Kolay görünüyor, ancak şu önemli noktayı gözden kaçırmayalım:

Oluş örtülü olarak da ifade edilebilir!

Görüldüğü gibi （１） sadece "balık" sözcüğünü ifade eder ve bunun ötesine geçmez. Bir sonraki bölümde, bir bildirim olmadan, odak ilgecinin kullanılmasıyla birşeyin balık olduğunu bağlamdan çıkarabildiğimizi göreceğiz. Şimdi kafanızda beliren soru herhalde şudur; "Birşeyin [X] olduğunu 「だ」 kullanmadan söyleyebiliyorsak, 「だ」'ya ne gerek var?". Temel fark bildirim cümlesinin daha etkili ve vurgusunun daha fazla olmasıdır. Bu yüzden cümle sonunda 「だ」'yı daha yaygın olarak erkeklerin konuşmalarında duyarız. 「だ」'yı sorularda kullanamıyoruz çünkü aynı anda hem soru sormaya hem bildirim yapmaya çalışmış oluruz.

Bildirim 「だ」sına oluşun azıkça belirtilmesi gerektiği bazı dilbilisi yapılarında da ihtiyaç duyulur. Fakat eklenmemesinin gerektiği bazı durumlar da vardır. Hazmetmesi oldukça zor ama bu konu sizi şimdilik endişelendirmesin.

Oluşun Olumsuz Hali

Japonca'da geçmiş zaman ve olumsuzluk çekim ekleri ile ifade edilir. Kavraması biraz zor olabilir ama oluşun bu çekimlerinin hiçbiri 「だ」 nın kattığı bildirim anlamını katmaz. Sonraki bir konumuzda cümlelerin sonlarına 「だ」 ekleyerek bunları bildirim cümlesi haline getirmeyi öğreneceğiz.

Olumsuzluk için adlara veya nalı sıfatlara 「じゃない」 eklenir.

Oluşun olumsuz hali için çekim kuralları

Ada veya nalı sıfata 「じゃない」 ekleyin.
（例）友達　→　友達じゃない (arkadaş değildir)

Örnekler

（１）　じゃない。- Balık değil.
（２）　じゃない。- Öğrenci değil.
（３）　じゃない。- Sessiz değil.

Oluşun Geçmiş Hali

Şimdi ise oluşun geçmiş halini öğreneceğiz. Birşeyin geçmiş halini anlatmak, yani "idi" demek için adlara ve nalı sıfatlara 「だった」 eklenir. Şimdinin olumsuzunu 「じゃない」 nin 「い」 sini düşüp buna 「かった」 ekleyerek geçmişin olumsuzuna dönüştürebilirsiniz.

Oluşun geçmiş hali için çekim kuralları

Oluşun geçmişi: Ada veya nalı sıfata 「だった」 ekleyin.
（例）友達　→　友達だった (arkadaştı)
Oluşun olumsuz geçmişi: Adın veya nalı sıfatın olumsuz çekimini yapın sonra 「じゃない」 nin 「い」 sini 「かった」 ile değiştirin.
（例）友達　→　友達じゃない →　友達じゃなかった (arkadaş değildi)

（１）　魚だった。- Balıktı.
（２）　学生じゃなかった。- Öğrenci değildi.
（３）　静かじゃなかった。- Sessiz değildi.

Sonuç

Oluşun dört halini nasıl ifade edeceğimizi öğrenmiş olduk. Bir sonraki konuda adlar arasında ilgi kurmaya yarayan birkaç ilgeci öğreneceğiz. Bu derste öğrendiğiniz çekimlerin özet çizelgesi aşağıdadır.

Bir şeyin bildirimini yapma (özet)
	Olumlu		Olumsuz
Geçmiş Olmayan	魚（だ）	Balıktır	魚じゃない	Balık değildir
Geçmiş	魚だった	Balıktı	魚じゃなかった	Balık değildi

← Önceki (Başlangıç Düzeyi Dilbilgisi)	İçindekiler	Sonraki (İlgeçlere Giriş) →
Alıştırmalar