← Önceki (İnsanlara Hitap Etme) | | İçindekiler | | Sonraki (Bileşik Cümleler) → |
Soru ilgeci ilk cümleye öneri/davet anlamını katmıştır. Küçük bir açıklama. İkinci cümledeki「すみません」nazik bir özür dileme ifadesidir. 「ごめんなさい」 da özür dilemek için kullanılabilir, ancak daha az naziktir. Nezaket seviyesi en düşük ifade ise「ごめん」 dir.
(1) そんなのは、あるかよ!- Böylesine sahipmişim gibi duruyor mu[yum]?
(1) 昨日何を食べたか忘れた。- Dün ne yediği[m]i unuttu[m].
(2) 彼は何を言ったかわからない。- Onun ne dediğini anlamadı[m].
(3) 先生が学校に行ったか教えない? -
Öğretmenin okula gittiğini haber verir mi[sin]?
Son cümlede örneği var; eğer sorunun yanıtı evet veya hayır ise cümleye isteğe bağlı「どうか」 eklenir. 「どうか」cümlelere Türkçe'deki "olup olmadığı", "gidip gitmediği", "yeyip yemediği" ifadeleri gibi bir anlam katar. Bunun yerine olası diğer yanıtı cümlede açık olarak da belirtebilliriz.
(1) 先生が学校に行ったかどうか知らない。- Öğretmenin okula gittiğini veya tersini bilmiyor[um].
(2) 先生が学校に行ったか行かなかったか知らない。- Öğretmenin okula gidip gitmediğini bilmiyor[um].
Sözcük+か | Anlamı |
誰か | Bir kişi/Kimse |
何か | Bir şey |
いつか | Bir zaman |
どこか | Bir yerde |
どれか | Biri |
(1) 誰かがおいしいクッキーを全部食べた。- Biri lezzetli kurabiyelerin tümünü yedi.
(2) 誰が盗んだのか、誰か知りませんか。- [Çalınan şeyi] kimin çaldığını kimse biliyor mu?
(3) 犯人をどこかで見ましたか。- Suçluyu bir yerde gördü[nüz] mü?
(4) この中からどれかを選ぶの。- Bunların içinden birini seçmelisin.
「誰も」 ve 「何も」 sadece olumsuz cümlelerde kullanılır. Geriye kalan üç sözcük (「いつも」 ,「どれも」 ve 「どこも」) ise hem olumlu hem de olumsuz cümlelerde kullanılabilir.
Sözcük+も | Anlamı |
誰も | Hiç kimse |
何も | Hiçbirşey |
いつも | Her zaman |
どこも | Her yerde |
どれも | Her biri/Hiç biri |
(1) この質問の答えは、誰も知らない。- Bu sorunun cevabını var ya, kimse bilmez.
(2) 友達はいつも遅れる。 - Arkadaş[ım] var ya, her zaman gecikir.
(3) ここにあるレストランはどれもおいしくない - Burada olan restoranların hiçbiri lezzetli değil (lezzetli yemek yapmaz).
(4) 今週末は、どこにも行かなかった。- Bu haftasonu hiçbir yere gitmedim.
(Dilbilgisi açısından「も」 ilgeci son örnekte odak belirtme işlevini korumaktadır, dolayısıyla 「に」ilgeci ondan önce gelmelidir.)
Sözcük+でも | Anlamı |
誰でも | Herhangi bir kişi |
何でも | Herhangi bir şey |
いつでも | Herhangi bir zaman |
どこでも | Herhangi bir yer |
どれでも | Hangisi olursa |
(1) この質問の答えは、誰でも分かる。- Bu sorunun cevabını herkes bilir.
(2) 昼ご飯は、どこでもいいです。- Öğle yemeği [için] herhangi bir yer iyidir. (Öğle yemeğini nerede yiyeceğimiz fark etmez)
(3) あの人は、本当に何でも食べる。- O kişi var ya, aslında her şeyi yer.