İstemeden Oldu

← Önceki (Yüceltme ve Tevazu Gösterme) | İçindekiler | Sonraki (Genel Adlar) →



İstemeden Yapılan Hareketler

Bu konuda istemeden yapılan hareketleri ifade etmeyi öğreneceğiz. Gündelik konuşmalarda bu kurallararın faydasını çok göreceğiz. Kastı olmayan (ve genellikle başarız sonuçlananan) hareketleri ifade etmede 「しまう」 yardımcı eyleminden yararlanıyoruz.

康介: 宿題やった?- Ödevini yaptın mı?
アリス: しまった!- Eyvah, yapmadım!

しまう」 Yardımcı Eylemini Kullanma

"Bir şeyi istemeden yapma" anlamında kullanıldığında 「しまう」 yardımcı eylemi diğer eylemin teli çekimine eklenir. İfadenin zamanını 「しまう」 eyleminin çekimi belirler.

(1) そのケーキ全部食べてしまった。- İstemeden pastanı tümünü yemişim.
(2) 毎日ケーキ食べて2キロ太ってしまいました。- Hergün pasta yiyince istemeden iki kilo almışım.
(3) ちゃんと食べないと、痩せてしまいますよ。- Adam gibi yemek yemezsen [bilmeden] kilo verirsin, benden söylemesi.
(4) 結局ことさせてしまった。- Sonunda birinin tatsız bişey yapmasına [istemeden] sebep vermiş oldum.
(5) ごめん待たせてしまって! - Kusura bakmayın, istemeden beklettim.
(6) 金魚もう死んでしまった。 - Altın balığım ölmüş bile. (Ne acı bir durum!)

Daha çok örnek için WWWJDIC kaynağında 「しまう」 sözcüğünü sorgulayıp çıkan sonuçta [EX] bağlantısına tıklayın. İngilizce çevirileriyle birlikte 100'den fazla örnek bulacaksınız.

「~てしまう」nun Teklifsiz Halini Kullanma

Teklifsiz (senli benli) konuşmalarda 「~てしまう」 yerine sık olarak 「~ちゃう」, 「~でしまう」 yerine de sık olarak 「~じゃう」 kullanılır. 「~ちゃう」 ve 「~じゃう」 nun çekimleri ulu eylemlerin çekimleri gibi yapılır.

(1) 金魚もう死んじゃった。- Altın balığı ölmüş bile.
(2) もう帰っちゃっていい?- Artık eve dönsem olur mu?
(3) みんなどっか行っちゃったよ。- Herkes bir yerlere gitmiş.
(4) そろそろ遅くなっちゃうよ。- Zaman geçtikçe geç olacak.

「~てしまう」 ve 「~でしまう」 yerine kullanılan daha senli benli başka iki kısaltma var. Bunlar sırasıyla 「~ちまう」 ve 「~じまう」. Daha şirin 「~ちゃう」 ve 「~じゃう」 kısaltmalarının aksine bunlar sert mizaçlı orta yaşlı bir adamın kullanacağı ifadeler.
(1) また遅刻しちまったよ。- Kahretsin, yine geç kaldım.
(2) ごめんついお前呼んじまった。- Pardon birader, istemeden seni çağırmışım.

しまう」 Eyleminin Diğer Anlamı

Edict'te 「しまう」 eyleminin anlamı şöyle verilmiş:
仕舞うしまう】 (v5u) (uk) bitirmek; kapamak; tamamlamak; bir tarafa koymak; son vermek;
Bunu ayrı bir eylemmiş gibi düşünmek de mümkün. 「しまう」 bu kullanımında bilmeyerek yapma anlamına değil de tamamıyla bitirmek anlamına gelir. Aşağıdaki örnekten daha iyi anlaşılıyor.

(1) 宿題やってしまいなさい。- Ödevlerinizi eksiksiz tamamlayın.

← Önceki (Yüceltme ve Tevazu Gösterme) İçindekiler Sonraki (Genel Adlar) →