Öngörüde Bulunma Ve Sonuca Varma

← Önceki (Eylemlerde Olumsuzluk 2) | İçindekiler | Sonraki (Eylemlerde Zamanlama) →



Japonca'nın Yerleşik İfade Kalıpları

Japonca'da ifade olanaklarını artıran birçok kalıp var, örneğin 「にとってに対してに関してについて」. Bunlar sayıca çok olduğundan burada yer veremiyoruz, zamanla örneklerden yola çıkarak öğreneceğinizi umuyoruz. Burada sadece iki tanesine yer verip bir başlangıç yapmanızı sağlayacağız. Bu tarz kalıplar ile ilgili çok sayıda örneği Japonca Yeterlik Sınavının 2. seviyesine yönelik hazırlık kitaplarında bulabilirsiniz.

「わけ」 - Sonuca Varma

Ad türündeki 「わけ」 sözcüğü mevcut bilgilerden bir sonuç çıkarmak için kullanılır. Anlamak için en iyisi örneklere bakalım:

Kısa Konuşma 1

直子) いくら英語勉強しても、うまくならないの。
- Ne kadar çalışırsam çalışayım, İngilizcemi ilerletemiyorum.

(ジム) つまり語学には、能力ないいうか。
- Yani dil öğrenmeye yeteneğin olmadığı sonucuna varabiliriz.

直子) 失礼ね。
- Ne kadar kabasın.

Görüldüğü üzere 「わけ」 bariz sonuçları belirtmek için kullanılır. 「の」 ilgeci ile yapılan açıklamalarda ise bariz olmayan bilgiler aktarılır.

わけ」 ve 「ない」 sözcüklerini beraber kullanarak işlek başka bir kullanım elde edilir. Bu kullanımla "söz konusu değil, imkanı yok" gibi ifadeler elde edilir.

(1) 中国語読めるわけない
- Çince [yazıyı] okumam söz konusu değil.

わけ」 nin bu kullanımı sıkça 「~わけない」 olarak geçer.

Kısa Konuşma 2

直子) 広子行ったことある
- Hiroko'nun evine gittin mi hiç?

一郎) あるわけないでしょう。
- Gitmiş olmam beklenemez heralde.

Kısa Konuşma 3

直子) 微積分分かる
- İntegral ve diferansiyel hesabını biliyor musun?

一郎) 分かるわけないよ!
- Bilmeme imkan yok!

Çok yaygın olmasa da 「わけ」 sözcüğünün bir kullanımı daha var. Bir şeyin ne pahasına olursa olsun yapılması gerektiğini anlatmak için de kullanılır. Cümlenin sonunda 「~わけにはいかない」 şeklinde yer alır. 「~てはいけない」 sözüne göre daha resmi bir ifade tarzıdır. Dikkat edelim, 「いない」 değil 「いない」 diye yazılır ve okunur.

(1) 今度負けるわけにはいかない
- Şartlar ne olursa olsun bu defa kaybetmemeliyim.

(2) ここまできてあきらめるわけにはいかない
- Buraya kadar gelmişken pes etmem söz konusu değil.

「とする」 - Öngörüde Bulunma

「とする」 yapısını önceki bir konumuzda teşebbüsün anlatımı için kullanıldığını gördük. Bu konumuzda 「とする」 yapısının başka kullanımlarını işleyeceğiz. Örnekler üzerinden açıklayalım.

Örnekler

(1) 明日行くする
- Yarın gideceğiz farz et.

Birinci örneğimizde yola yarın çıkılacağı öngörülüyor. 「とする」 burada doğrudan eylemin sözlük haline eklenmiş. Kuvvetle muhtemel olmakla beraber olayın gerçekleşmeme ihtimali de bulunduğundan 「とする」 koşullu ifadelerde de kullanılır. Bir sonraki örneğimize bakalım:

(2) から行くしたら9時着く思います
- Yola şimdi çıkarsak, saat 9'da ulaşırız diye düşünüyorum.

İkinci örneğimizde 「する」 「たら」 koşuluyla kullanılmış. Bu cümleyi "Farz et ki şimdi yola çıktık, saat 9'da varırız" şeklinde de çevirebiliriz. Bundan başka 「する」nun teli çekimi de kullanılır:

(3) 観客して参加させてもらった
- Seyirci olarak katılmama izin verildi.

(4) 被害者して非常幸いだった。
- Olaya maruz kalan kişi olarak son derece şanslıydım.

(5) 朝ご飯食べたしてもうだからお腹空いたでしょう。
- Kahvaltı etmiş olsan bile, artık öğlen oldu. Acıktın değil mi?

(3) ve (4) te 「として」 nin karşılığı "X olarak". (5) te "olsa(n) bile". Görüldüğü gibi 「とする」 yapısının çok çeşitli kullanımları var.

← Önceki (Eylemlerde Olumsuzluk 2) İçindekiler Sonraki (Eylemlerde Zamanlama) →